Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
To trzeba wiedzieć:
Reklama

Jan Balcerzak zaprasza do Białej Góry

O Wiśle ostatnio głośno głównie za sprawą zalegającego lodu, zagrożenia powodziowego i lodołamaczy ruszających do pracy... Przypomnijmy więc sobie kilka podstawowych informacji o tej najdłuższej z polskich rzek – źródła na stokach Baraniej Góry, dwa potoki źródłowe – Czarna i Biała Wisełka wpadają do Jeziora Czerniańskiego, skąd płyną dalej już jako Wisła. Po pokonaniu całej Polski z południa na północ rzeka wpada do morza – ale czy aby na pewno?
Jan Balcerzak zaprasza do Białej Góry

Można powiedzieć, że wpada do Zatoki Gdańskiej i to fakt – skąd jednak w takim razie nazwa Zalew Wiślany? Bo tam też wpada, a to za sprawą rozdzielenia w okolicach wsi Biała Góra (niedaleko Sztumu, ok. 50 km od ujścia) głównego nurtu rzeki na dwa ramiona: lewe – Leniwkę i prawe – Nogat.

Zapraszam więc na kolejną „wycieczkę nieoczywistą” do Białej Góry, gdzie zobaczyć możemy cały zespół śluz oddzielających Wisłę od Nogatu, gdzie przesunięto naturalny bieg Nogatu, gdzie blisko jest do Piekła, gdzie graniczyły ze sobą Polska, Niemcy oraz Wolne Miasto Gdańsk. Jak na nieduży punkt na mapie sporo ciekawostek...

Zacznijmy po kolei – w wieku XIX przy regulacji Wisły i Nogatu zdecydowano, że rozgałęzienie obu rzek przeniesie się 4 kilometry na południe, do miejsca gdzie znajduje się dziś. W latach 1852 – 1879 wzniesiono zespół śluz rozdzielających Wisłę (dawną Leniwkę – czy ktoś jeszcze pamięta tę nazwę z lekcji geografii?...) i Nogat, dwa ramiona ujściowe rzeki. Śluza na Nogacie bywa nazywana Wodnym Zamkiem z powodu neogotyckich wież wieńczących zaporę.

Parę kilometrów na północ od zabytkowych śluz znajduje się wieś Piekło, o której pierwsze wzmianki sięgają 1570 roku. Skąd ta „piekielna” nazwa? Być może z powodu kłopotów jakie sprawiała flisakom Wisła w jej pobliżu – mielizny i wiry nie ułatwiały im życia. W latach dwudziestolecia międzywojennego wieś znajdowała się na terytorium Wolnego Miasta Gdańska. Staraniem miejscowych Polaków od lipca 1936 do lipca 1937 roku wybudowano "Dom Polski”, w którym mieściły się: szkoła, ochronka, mieszkania i kaplica. Dziś jest tu izba pamięci z tablicą pamięci Jana Hinza, kierownika szkoły zamordowanego przez hitlerowców..

 

CAŁY MATERIAŁ DO PRZECZYTANIA W NAJNOWSZYM NUMERZE TYGODNIKA NOWEGO

W KIOSKACH OD WTORKU 2 MARCA


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
Ostatnie komentarze
Autor komentarza: czystyTreść komentarza: Za to Ty z brudnym umysłem zwojujesz internet :)Data dodania komentarza: 07.03.2024, 23:44Źródło komentarza: Z Piły do NASAAutor komentarza: podstawówkaTreść komentarza: Użycie formułki "Rośnie skala" jest wyrazem niezrozumienia podstaw semantyki u Szejnfelda.Data dodania komentarza: 29.02.2024, 21:18Źródło komentarza: Rośnie skala problemów małych firm – senator Szejnfeld zwraca się do rządu o wsparcieAutor komentarza: BiegłyTreść komentarza: Poziom dziennikarski dno. To nie jest fundacja AI i nie ma nic wspólnego ze sztuczną inteligencją. Fundacja jest Ala (w zasadzie Alfreda) Wordena, kosmonauty aerykańskiego, uczestnika Apollo 15.Data dodania komentarza: 27.02.2024, 10:39Źródło komentarza: Z Piły do NASAAutor komentarza: AdminTreść komentarza: W brudnych butach jak na zdjęciu raczej Stanów nie zwojuje...Data dodania komentarza: 27.02.2024, 10:35Źródło komentarza: Z Piły do NASAAutor komentarza: do kurewTreść komentarza: Cóś kurva ostataniemi czasy nie ma nic o lemanie, co wy - kurvy - śpicie, pijaki z wiochy i miasta?Data dodania komentarza: 25.02.2024, 14:42Źródło komentarza: „Szydercy” - odcinek 15.Autor komentarza: pjerdutTreść komentarza: tera kaczory som mniastem a wobec powyszszego Wolski Brunek jest burmiszczem. Stokłosa chyba jusz siem zestarzał i jemu zwisa sport.Data dodania komentarza: 22.02.2024, 21:28Źródło komentarza: Pierwszy turniej na wygnaniu, czyli kolejny kaczorski absurd
Reklama
Reklama