O STEAM mówi się, że „łączy kropki”: naukę (S - science), technologię (T - technology), inżynierię (E - engineering), sztukę (A - art) i matematykę (M - mathematics). To interdyscyplinarna metoda nauki w duchu Leonarda da Vinci: uczeń nie wkuwa na pamięć podręcznika, tylko dostaje złożony problem do rozwiązania: oczyścić wodę w przyszkolnym stawie, stworzyć prototyp robota, który rozwiezie obiady samotnym seniorom lub zaplanować bezpieczną drogę do szkoły. Takie zadania wymuszają wiedzę z wielu dziedzin i pracę zespołową, a umiejętność publicznego zaprezentowania efektu jest równie ważna co efekt. STEAM uczy dzieci i dorosłych myślenia problemowego, kreatywności i współpracy, czyli kompetencji, których każdy rynek pracy potrzebuje już dziś.
Na początku był STEM
Termin STEM, oznaczający kształcenie ludzi nie w oparciu o cztery pojedyncze przedmioty (Science, Technology, Engineering, Mathematics), lecz ich połączenie, narodził się w USA na początku XXI wieku. Stany Zjednoczone, chcąc utrzymać konkurencyjność swojej gospodarki w szybko rozwijającym się świecie, postawiły wtedy na rozwój super wykwalifikowanych kadr inżynierów, programistów i twórców technologii. W 2006 roku badaczka Georgette Yakman doszła do wniosku, że w nowej metodzie czegoś brakuje: szczypty kreatywności i artystycznego myślenia. I tak w akronimie pojawiło się “A” jak Art, czyli sztuka, ostatecznie dając nam STEAM.
Założenia metody STEAM są dziś wdrażane na całym świecie, również w szkołach w Wielkopolsce. Wpisują się w europejskie standardy kształcenia i pozwalają rozwijać kompetencje przyszłości uznane za kluczowe przez Światowe Forum Ekonomiczne. W raporcie Forum “Future of Jobs 2025” jako kluczowe uznano: sztuczną inteligencję (AI), cyberbezpieczeństwo i analizę danych. Z raportu wynika ponadto, że do 2030 roku aż 44 proc. podstawowych umiejętności pracowników ulegnie zmianie. Najbardziej poszukiwane będą: kompetencje cyfrowe, zdolność do ciągłego uczenia się, kreatywność i odporność psychiczna. Bardzo wzrośnie znaczenie umiejętności miękkich, takich jak empatia, komunikacja i praca zespołowa w środowisku zdalnym. Tymczasem już dziś dwóch na trzech pracodawców zgłasza umiarkowaną lub poważną lukę w kwalifikacjach cyfrowych kandydatów.
Gdzie w Wielkopolsce wejść w świat STEAM bez barier?
Do wielkopolskich szkół STEAM wkraczał stopniowo, najpierw poprzez pojedyncze projekty nauczycieli-pasjonatów i współpracę z uczelniami, potem przez regionalne programy, jak Cyfrowa Szkoła Wielkopolsk@ 2030. Ten ostatni program objął już ponad pół tysiąca szkół, blisko 5000 nauczycieli i ponad 16 tys. uczniów, którzy analizowali i rozwiązywali problemy w swojej okolicy, m.in. projektowali mikroinstalacje świetlne i przedstawiali je klasie. Kluczowym przedsięwzięciem w ramach programu jest utworzenie Centrum Nauczania Zdalnego, które wskaże nauczycielom różne ścieżki i pomoce do nauczania na odległość. Program ten jest realizowany przez Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu we współpracy z Ogólnopolskim Operatorem Oświaty.
W Szkole Podstawowej nr 9 w Ostrowie Wielkopolskim działa Laboratorium Przyszłości. Uczniowie od paru lat budują w nim własne modele maszyn, konstruują proste roboty, tworzą zadania w VR i testują prototypy na torach przeszkód. Nie po to, by „pobawić się techniką”, lecz by nauczyć się myślenia przyczynowo-skutkowego, pracy w zespole i sprawdzania hipotez w praktyce. W Dąbrówce uczniowie współpracują ze studentami UAM przy projektach środowiskowych: badają lokalne zbiorniki wodne, analizują pH, tworzą cyfrowe wizualizacje danych i proponują realne rozwiązania.
Choć STEAM może kojarzyć się z nowoczesnym sprzętem, takim jak choćby drukarki 3D, sprzęt nie jest najważniejszy. Ważniejsza jest próba przekazania (po stronie nauczycieli) i zrozumienia (po stronie uczniów), jak działa świat. STEAM nie jest “zabawkową robotyką” ani chwilowym trendem. Dlatego sprawdza się również na warsztatach dla dorosłych: w bibliotekach, domach kultury czy organizacjach społecznych. Czyli wszędzie tam, gdzie uczestnicy tworzą własne rozwiązania, pracują w grupach i uczą się myślenia projektowego, które przydaje się w pracy, w domu i w życiu społecznym.
Szukasz źródła sprawdzonych informacji o rozwoju zawodowym? Chcesz uczyć się nowych rzeczy? Zaobserwuj fanpage „LLL po wielkopolsku”.











Napisz komentarz
Komentarze