Jak ujarzmić Noteć?

Agnieszka Mrotek– radna Rady Powiatu w Pile, przewodnicząca komisji rolnictwa i ochrony środowiska – otrzymała kolejną odpowiedź z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie podtopień nadnoteckich łąk.

Obszerne pismo porusza różnorakie kwestie związane z utrzymaniem Noteci. Dla producentów rolnych poszkodowanych w wyniku m.in. deszczy nawalnych, istotna jest informacja, iż poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń, mogą też ubiegać się o: kredyt preferencyjny (obrotowy na wznowienie produkcji i na odtworzenie środków trwałych); pomoc od prezesa KRUS w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu zaległości w formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek; rozłożenie na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulgi w opłatach czynszu, a także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy; ulgi w podatku rolnym płaconym do gminy.

      - Odnośnie wypłaty dopłat bezpośrednich za rok 2017, do 30 listopada br. wypłacono 1,27 mln producentom rolnym w ramach zaliczek na poczet płatności w ramach systemu wsparcia bezpośredniego kwotę 9,18 mld zł. Od 16 października do 30 listopada br. wypłacane były zaliczki na poczet płatności w ramach systemu wsparcia bezpośredniego wysokości 70 proc. kwoty płatności. Pozostała część płatności jest wypłacana rolnikom sukcesywnie od 1 grudnia – informuje Aleksandra Szelągowska, dyrektor Departamentu Finansów w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

      Ministerstwo przypomina, że obecny stan zagospodarowania hydrotechnicznego Noteci i jej doliny jest efektem szeroko zakrojonych prac z przełomu XIX i XX wieku. Piętrzenia na istniejących obiektach, czyli stopniach wodnych Krostkowo, Nowe, Walkowice, Romanowo, Lipica, Pianówka, Mikołajewo, Rosko, Wrzeszczyna, Wieleń, Drawsko, Krzyż, utrzymywane są niezmiennie od 1910 roku. Ostatnie melioracje odwadniające i zagospodarowanie łąk w dolinie Noteci wykonane zostały na początku lat 70. ubiegłego wieku. Od tego czasu w wyniku mineralizacji nadmiernie uwilgotnionych gleb torfowych teren osiadł o ok. 50-60 cm.W efekcie obecnie ponad 30% obszaru doliny nie ma zapewnionego odpływu wody.

      Najgorsza sytuacja panuje na newralgicznym odcinku tzw. Noteci Leniwej między Krostkowem a Ujściem o długości około 38 km,który charakteryzuje się małym spadkiem podłużnym i minimalnymi prędkościami wody. Szczególnie trudna sytuacja nastąpiła latem 2016 roku, kiedy po łagodnej zimie i ponadprzeciętnie ciepłej wiośnie nastąpił przyspieszony rozwój roślinności w korycie rzeki. Dziś w zarośniętej rzece o małym spadku niebezpieczeństwo podtopień powodują nawet krótkotrwałe, intensywne opady deszczu.

      - Niestety z uwagi na ograniczone środki finansowe przyznawane na utrzymanie rzek nie jest możliwe wykonywanie wszystkich prac pogłębiarskich i wykoszeniowych na Noteci dolnej skanalizowanej, Kanale Bydgoskim i Noteci dolnej swobodnie płynącej. Pomimo tego, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom zarówno osób prywatnych, podmiotów gospodarczych, jak i lokalnym samorządom, RZGW w Poznaniu rokrocznie podejmuje działania inwestycyjne i utrzymaniowe mające na celu zachowanie odpowiednich parametrów koryta rzeki. Wykorzystując dostępne możliwości finansowe, sprzętowe oraz osobowe, realizuje z dużym zaangażowaniem prace utrzymaniowe w najbardziej newralgicznych miejscach, niejednokrotnie intensyfikując prace na odcinkach szczególnie wrażliwych, tak jak to miało miejsce latem ubiegłego roku oraz w roku bieżącym na odcinku tzw. Noteci Leniwej. W 2016 roku wykonano m.in. prace pogłębiarskie poniżej śluzy Krzyż oraz w awanportach dolnych śluzy Drawsko, Wrzeszczyna i Romanowo. Na bieżąco wykaszana jest roślinność wodna oraz usuwane są naturalne przeszkody, np. powalone drzewa – informuje Aleksandra Szelągowska.

      Należy też dodać, że w Dokumencie Implementacyjnym do Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 r.) na liście RZGW w Poznaniu wśród projektów na wodach śródlądowych znajdują się 4 zadania dotyczące Noteci: Modernizacja budowli hydrotechnicznych na Kanale Bydgoskimna odcinku od km 14,8 do km 38,9, obejmująca śluzy Okole, Czyżkówko, Prądy, Osowa Góra, Józefinki i Nakło Wschód oraz jaz Józefinki (koszt 59,5 mln zł);Rewitalizacja szlaku żeglownego Kanału Bydgoskiego i Noteci dolnej skanalizowanej od km 14,8 do km 176,2 do parametrów drogi wodnej II klasy (koszt 174 mln zł);Modernizacja budowli hydrotechnicznych na drodze wodnej Noteci dolnej skanalizowanej od km 38,9 do km 176,2 (koszt 238 mln zł);Odbudowa budowli regulacyjnych i roboty regulacyjne na Warcie od km 0,00 (m. Kostrzyn n/Odrą) do km 68,2 (m. Santok) i na Noteci dolnej swobodnie płynącej (od km 176,2 do km 226,1) dla przywrócenia parametrów II klasy drogi wodnej (koszt całkowity 120mln zł).

(msz)